Hoe ontstaat een pleaser?
Je voelt iets, maar je kunt het niet onder woorden brengen, want als je dat wel doet dan heb jij het gevoel dat je aan alle kanten wordt aangevallen dus houdt je maar weer je mond. En daarom ga jij je gedragen zoals het van je verwacht wordt. Dit patroon herhaalt zich op verschillende manieren net zolang totdat jij helemaal vast komt te zitten en niet meer verder kunt. Klinkt deze tekst jouw bekend voor? Dan is de kans groot dat jij een pleaser bent en jij het anderen voortdurend naar hun zin probeert te maken! In dit artikel ga ik jouw uitleggen wat pleasen precies is, waardoor het ontstaat, hoe je het herkent en hoe jij de regie weer over je eigen geluk en gezondheid krijgt!
Wat is een pleaser?
Als je als kind opgroeit, dan ben je de eerste jaren afhankelijk van je familie/ opvoeders. Je kunt nog niet goed genoeg voor jezelf zorgen. Je familie zorgt voor jouw veiligheid, eten en hebben vaak het beste met je voor! Als je jong bent kun je niet anders dan je ouders geloven en naar hun luisteren. Zo leer jij je emoties en gedragingen van je ouders en leer je dat als je verdrietig bent of boos bent dat je getroost wordt. En daardoor leer je om te gaan met pijn en frustraties. Die pijn die je dan ervaart wordt erkent en daardoor geheeld door je opvoeders. Hetzelfde geldt voor het omarmen van alle andere emoties en gedragingen zoals; vrolijk of spontaan willen zijn, creatief zijn, liefdevol zijn of juist je eigen weg bepalen (zoals andere hobby’s uitoefenen of een andere mening er op na houden).
Nou hebben we allemaal wel eens een discussie met elkaar. Maar het herhaaldelijk afwijzen van emoties en gedragingen gaat niet in de koude kleren zitten. Naarmate we ouder worden en het steeds vaker voor komt dat we niet gezien of gehoord wordt door onze ouders, familie, partner, leraar en/of omgeving ontstaan er scheve verhoudingen. Daarom gaan we pleasegedrag vertonen om wel geliefd en/of erkent te worden gaan we onszelf aanpassen om wel in goede aarde te vallen bij diegene. Je blijft jezelf aanpassen, je anders voordoen, jezelf groter of kleiner maken en probeert daardoor conflicten te vermijden. Je kropt daardoor emoties op die er niet mogen zijn en gaat daarom continue over je eigen grenzen heen. Omdat de energie die je voelt een uitvlucht zoekt, begint jouw lichaam waarschuwingssignalen (stress) af te geven en is er geen andere mogelijk dan op tilt te slaan. Jouw lichaam geeft dus aan dat er iets niet klopt.
Welke symptomen kun je krijgen van pleasen?
Stress is een niet perse iets slechts, het is ook gezonde reactie van je lichaam die ervoor zorgt dat je net dat kleine beetje extra kunt leveren op je werk, of tijdens het sporten. Maar sta je te langdurig onder spanning omdat je bijv. Teveel pleased dan kan dit op langere termijn leiden tot heftige ontregelingen op zowel mentaal als fysiek gebied.
De verschillende klachten die je daardoor kunt ervaren zijn:
– langdurige stress en vermoeidheidsklachten (burn-out)
– Somberheid en depressieklachten
– Negatief zelfbeeld
– Paniekaanvallen
– Hoge bloeddruk
– Kort lontje (zoals vaak ruzie hebben met anderen).
– Spijsverteringsklachten (door bijv. paniekaanvallen)
– Gespannen en/of verkrampte spieren
– Benauwdheidsklachten
– Slaapproblemen
– Lagere weerstand
– Niet aanwijsbare klachten (nare voorgevoelens of onderbuikgevoelens).
Hoe herken je pleasen?
Het herhaaldelijk pleasen heeft grote gevolgen. Een paar voorbeelden van verschillende vormen van pleasen heb ik hieronder benoemd:
– Je gaat vaak over je eigen grens heen en je laat anderen over jouw grens heen gaan.
– Je zegt iets wat je eigenlijk helemaal niet vindt om een confrontatie te voorkomen.
– Je hebt altijd bevestiging van een ander nodig en laat daardoor een ander bepalen wat jij moet doen.
– Je wilt iedereen te vriend houden.
– Je denkt dat alles aan jou ligt en zegt zelfs sorry voor iets wat je niet hebt gedaan.
– Je wilt altijd dat een ander het goed heeft en vergeet jezelf hierin (je vergeet je eigen gemoedstoestand, werk, familie, vrienden en zet jezelf opzij).
– Je bent dag en nacht bereikbaar voor een ander en stelt geen grenzen of durft ze niet te stellen.
– Je bent niet gauw tevreden met het behaalde resultaat (perfectionistisch en drijft jezelf tot het uiterste).
– Het voelt verkeerd om over gevoelens te praten, omdat het in bepaalde situaties niet werd geaccepteerd.
– We doen ons anders voor (maskeren) dan we daadwerkelijk zijn omdat het anders niet professioneel of volwassen overkomt, we spelen namelijk; de verstandige, de succesvolle goalgetter, de feme fatale, de ik-moet-altijd-vrolijk- stoer-of-grappig zijn.
Vind je plek!
Soms is dus niet alles te voorkomen, maar weet dat er altijd ruimte is om het makkelijker voor jezelf te maken. Omdat we niet meer het kind van vroeger zijn en nu WEL kunnen kiezen, hebben we dus een keuze! Juist het erkennen van al die gevoelens is de grootste schakel in het helen van onze (kind)pijn. Begrijp de negatieve energie die achter jouw gevoel verborgen zit. De energie die je voelt, moet ergens heen stromen en als je deze energie vast blijft houden en het blijft onderdrukken dan blijf je vast lopen. Vraag jezelf eens af waar je zo bang voor bent en waarom het je grootste angst is om dingen wel te zeggen of te doen? Ben je bang voor de consequenties die het met zich teweeg brengt? En bedenk ook wat de consequenties zijn als je niets doet? Waarom leggen we zoveel macht in de handen van een ander en wijzen we onszelf wel af? Buiten dat het een verschrikkelijk gevoel is om jezelf af te wijzen zijn, kun je ook verbitterd raken en zijn onderdrukte gevoel het grootste vergif voor jezelf en de ander. Je hebt jezelf en de ander niet onvoorwaardelijk lief, want boze gevoelens of verdriet mogen niet geuit worden.
Door het stellen van grenzen neem jij de regie over je eigen leven en laat je het misbruik niet meer toe. Een emotie van de ander is de verantwoordelijkheid van de ander, net zoals jij verantwoordelijk bent over jouw eigen emoties. Je mag geen dealtje met jezelf sluiten omdat het makkelijker is voor je omgeving, maar moeilijker voor jezelf. Je laat geen ruimte over voor groei. Je bent je uiteindelijk je eigen redder in het leven dat is een ander niet. Je mag jezelf niet meer blijven ontkennen. Niet alleen de relatie met jezelf gaat zich verbeteren wanneer je aan jezelf denkt. Je relaties met anderen zullen ook drastisch verbeteren. Een goede oefening om uit te proberen is om dankbaar te zijn.
Hoe oefen je dankbaarheid?
Wees dankbaar voor de emoties die je hebt en wees zelfs dankbaar voor de problemen die je hebt. Ze zijn tenslotte lessen waarvan je gaat leren. De meeste pleasers vluchten voor de lessen die ze moeten leren en zijn dankbaar voor de dingen die er wel zijn, ondanks dat je dan deel van jezelf blijft ontkennen. Je bent aan een idee gewend waar je genoegen neemt met minder en bent dankbaar voor het negeren van je eigen grenzen. Je bent bang om echt te laten zien wie je bent en kunt daardoor minder intiem zijn met een ander, omdat je jezelf maar voor een klein deel laat zien. Als je niet kiest voor jezelf, red je juist niet de wereld, maar laat je haar en jezelf in de steek. Wie wil je bovendien nog redden als je zelf niet oprecht bent? Je stelt een voorwaarde aan jezelf en de ander. Wil je de mensen redden die voor het misbruik zijn? Waarbij je de liefde leeft vanuit voorwaarde in plaats van onvoorwaardelijke liefde waarin jij er helemaal mogen zijn?
Iemand die voor onvoorwaardelijke liefde kiest vind vrede en wijst niets in zichzelf en de ander af. Onvoorwaardelijke liefde is houden van alles wat er is. Ook je eigen boosheid en verdriet en de vermoeidheid die je ervaart mag je lief hebben. De ware liefde is dat je niets afwijst in jezelf. Als je eerlijk bent over wat je voelt dan leef je met een open hart. Kies er voor dat jij je enthousiasme niet laat afnemen door een ander, ook al ben je veel verder dan een ander. Je kunt van je woede houden, omdat in de onderliggende gedachte respect schuilt. Hou onvoorwaardelijk van je eigen pijn en heb jezelf lief! Zoek voor jezelf een manier hoe je deze onderdrukte emoties/energie op een rustige manier tot uiting kan brengen en neem er vooral de ruimte voor. Oefening baart kunst en vergeten nooit dat niemand perfect is en we allemaal onze eigen groeiprocessen hebben!